Amsterdam telt slechts een profclub, maar Ajax is wel de meest succesvolle van Nederland. De Johan Cruijff Arena is na een stroeve aanloopperiode definitief in de harten gesloten van de fans, maar Ajax-sporen tref je overal in de Nederlandse hoofdstad.
Sinds de jaren zeventig is het Rembrandtplein een geliefde indrinklocatie voor Ajaxsupporters, vooral in de aanloop naar Europese thuiswedstrijden. Vanaf daar neem je vanaf Waterlooplein metro 54 naar de Johan Cruijff Arena.
Als Ajax een Europese kraker speelt, gloeit het Rembrandtplein van voorpret en tref je overal rood en wit. Café Monico zet een tap buiten. Ajaxliederen schallen vanonder de luifel. Café Los heeft geen terras, maar staat ook vol Ajacieden. Ook in café ’t Centrum komen sinds jaar en dag trouwe Ajaxsupporters samen op wedstrijddagen. Aanhang van de bezoekende club doet hun hun warming-up in de regel rond de Dam en de Wallen.
Niet te missen: de flagship store van Copa Football, een paradijselijk souterrain vol retroshirts en voetbalcult, schuin rechts tegenover Amsterdam Centraal aan de Prins Hendrikkade 21A.
De weg was lang. Ajax nam in 1996 zijn intrek in een postmodern theater met gebreken: een grasmat die permanent op sterven lag, veel te veel kaal beton, nauwelijks verwijzingen naar Ajax, een stoeltjespatroon van veelkleurige lelijkheid.
Het lelijke eendje werd een prachtige zwaan, waar nieuw voetbalelan heerst, vooral op Europese avonden. De betonnen grachten aan de lange zijden zijn verdwenen onder doorgetrokken tribunes tot aan het veld. De ‘waaigaten’ in de hoeken zijn gedicht met stoelen. Zo steeg de capaciteit naar ruim 55.000 (rode) stoelen. Het gras is gezond. Zelfs de naam is mooier: Johan Cruijff Arena in plaats van Amsterdam Arena, sinds medio 2018.
De omgeving van de Johan Cruijff Arena, in het hart van de Bijlmermeer, was bij oplevering van het stadion in 1996 een kale, braakliggende vlakte. Nu is er horeca te over en hoewel suburbia nooit als de binnenstad zal zijn, smaakt het wedstrijdbier goed in tenten als JinSo (nummer 155, het glazen terrarium), Boulevard Fourteen (nummer 598, naast de bioscoop) en de Grolsch Pub (nummer 77).
Clichétip: de rondleiding door het stadion met Museum World of Ajax en de prijzenvitrine als eindpunt. Let bij de hoofdingang op de bronzen beelden van Johan Cruijff en Bobby Haarms, op supportersinitiatief vervaardigd door Hans Jouta.
Het Olympisch Stadion is nu veel mooier dan in de jaren 1961-1996, toen Ajax er internationale triomfen vierde. In die jaren was het een zwartgeblakerde bouwval met een bijgebouwde tweede ring van beton achter beide doelen. De penetrante pisgeur was legendarisch.
Het oogt inmiddels weer als in 1928, toen het het hart van de Olympische Spelen was: passend in het ‘Plan Zuid’, opgetrokken uit roodbruine baksteen. Ter ziele gegane Amsterdamse profclubs als Blauw-Wit, DWS en fusieclub FC Amsterdam hadden ‘het Olympisch’ als thuisbasis in hun bloeitijd.
Het nieuwbouwwijkje tegenover Betondorp bevat wel wat verwijzingen naar het heerlijk, rauwe voetbalstadion De Meer dat hier van 1934 tot 1996 stond. Het wijkje heet Park De Meer, de houten bruggetjes zijn vernoemd naar Ajacieden uit de jaren zeventig en de straten heten naar stadions waar Ajax succes boekte.
Op de hoek Anfieldroad/Wembleylaan staat een immense muurschildering van Johan Cruijff in Oranjeshirt, terwijl hij op deze plek nooit dat shirt droeg. Aan een zijgevel prijken vakaanduidingen uit De Meer (Vak C, Vak J, Vak L…). In een speeltuintje steekt een stenen bal uit de bestrating, daar waar zogenaamd de middenstip was (klopt niet).
De tijd lijkt vastgelopen in de unieke stedenbouwkundige proeftuin Betondorp in de Watergraafsmeer. Johan Cruijffs wieg stond aan Akkerstraat 32, al werd hij in het ziekenhuis geboren. De woning is amper veranderd; alleen de groentewinkel van vader Manus Cruijff ontbreekt.
Na Manus’ dood (1959) verhuisde het gezin naar Weidestraat 37, een paar straten verderop. Johan woonde er tot 1968, toen hij al sterspeler in Ajax-1 was.
Randje Betondorp (Middenweg 398) zat Bar Meerzicht, ten tijde van De Meer en jaren daarna het linke thuishonk van de harde kern. Nu is het café De Avonden, naar die andere grote Betondorper: Gerard Reve. Niet meer eng. Prima lunch. Onverminderd Ajaxgezind.
Bestel je via de website ajax.nl, maar wie ernaast grijpt (en niet kijkt op een tientje meer of minder) kan het beste rondvragen in de driehoek Los-Monico-Centrum op het Rembrandtplein. De JC Arena is een van de weinige Nederlandse stadions dat vaak uitverkoopt.
Beeld: Pim Ras, ANP
