De Derby della Capitale gaat nooit ongemerkt voorbij. Of het nu de selfie van Francesco Totti op de sintelbaan is, of de gestrekte rechterarm van Paolo di Canio naar zijn vrienden op de Curva Nord. Mooi en lelijk zitten hier heel dicht bij elkaar. De passie is er ongekend, maar ook de incidenten zijn er in overvloed. Zeker aan het begin van deze eeuw vonden er complete veldslagen plaats rond het Stadio Olimpico, met vaak honderden gewonde agenten en hooligans. Of zoals in 2004, toen het gerucht ging dat er een jongen was doodgereden door een politieauto. Fake news avant la lettre. De beelden van Totti in overleg met leden van de harde kern – die min of meer eisten dat de derby gestaakt zou worden – gingen de wereld over. En inderdaad, gevoetbald werd er niet meer.

Toch merk je op deze zondag echt niet overal dat het de dag van de derby is. De Eeuwige Stad Rome is als één van de grootste toeristische trekpleisters natuurlijk ook gewoon het domein van huurstepjes en rolkoffertjes. Bij de Trevifontein zie je niemand in de clubkleuren van Lazio of Roma, en ook de paus rept in zijn wekelijkse gebed op het Sint-Pietersplein met geen woord over de derby. Ook bijzonder: op deze zondag wordt ook de marathon van Rome gelopen. Langs het Colosseum, langs de Spaanse trappen, over de Piazza del Popolo. Opmerkelijk, twee van de grootste politie-evenementen van het jaar op één dag. In Rome is het geen probleem.

Je komt eigenlijk pas echt in derbysferen als je de taxi richting het Olimpico pakt. Onder het ononderbroken geratel van de politiehelikopter doen veel Romeinen hier, aan de oevers van de Tiber, een biertje met een broodje prosciutto of een pizzapunt. Deze brug – de Ponte Duca d’Aosta is het domein van de Roma-fans, want vlakbij ligt hun Curva Sud. Bij de grote derby’s in Rome, Milaan en Genua werkt men niet met reguliere uitvakken. Beide ploegen behouden de tribune van de eigen harde kern achter het doel, de vakken op de lange zijde zijn voor de officieel thuisspelende ploeg.

Het Stadio Olimpico heeft niet per se bij elke voetballiefhebber een warm plekje in het hart. Met ruim 72.000 plaatsen is het voor zowel Lazio als Roma vaak te groot en maar matig gevuld, en bovendien zit je door de sintelbaan een behoorlijk eind van het veld. Maar op een dag als vandaag maakt het niet uit.

Wat direct opvalt: de scheiding tussen de fans moet je niet al te letterlijk nemen. Het sfeertje is een stuk vijandiger dan bij andere derby’s, maar dat neemt niet weg dat op de lange zijde de Romanisti en Laziali ‘gewoon’ door elkaar zitten. Sterker nog, op ons vak (officieel een Lazio-vak) is 80% voor Roma. Natuurlijk moeten de beide ultragroeperingen elkaar niet tegenkomen - daar hebben we in het verleden genoeg voorbeelden van gezien – maar op de lange zijde gaat het in betrekkelijke harmonie. Je kunt voor deze derby via Lazio dan ook gewoon een kaartje kopen zonder restricties, als Roma-fan, maar ook als verdwaalde Nederlander.

Kort voor de aftrap puilt het stadion uit. Vandaag is het Stadio Olimpico op z’n mooist, met voortdurend gezang en gigantische vlaggen op de beide curva’s. Je waant je in het Olimpico toch een beetje in de jaren negentig, toen het Italiaanse calcio z’n hoogtijdagen beleefde. Alsof Totti en Nesta elk moment het veld op kunnen komen. Je biertje is zo’n beetje warmer dan je pizza, maar wat maakt het uit. Dit is hoe voetbal moet zijn.

Op het veld blijft het niveau overigens verstoken van het niveau van Totti en Nesta. En dat terwijl Lazio en Roma, beiden nog volop in de strijd om de tweede plaats, toch geen onaardig seizoen draaien. Goed voetbal zien we nauwelijks, vechten des te meer. Het is een intense strijd, deze derby. De eigenlijk nog geblesseerde Lazio-topscorer Ciro Immobile stuift niet zelden van de bank af om iemand op het veld iets toe te schreeuwen. Roma komt na een halfuur al met tien man te staan, en nog voor rust breekt er een opstootje uit waarbij beide banken als volleerde ijshockeyploegen leeglopen, met rood voor twee stafleden, keurig verdeeld tussen Lazio en Roma.

Goed gevoetbald wordt er niet, spannend is het des te meer. Lazio komt in de tweede helft op 1-0, maar de vreugde-explosie bij de 1-1 van Roma is zo mogelijk nog intenser, al gooit de VAR al snel roet in het eten. Een mannetje in bordeauxrood van een jaar of acht gooit de ene na de andere ‘Lazio merda’ eruit. Pa staat ernaast, de passie wordt hier met de paplepel ingegoten. Het blijft 1-0, en na afloop is er nog maar eens een knokpartij op het veld, met weer twee keer rood. Vijf rode kaarten in totaal, dat is meer dan we goede aanvallen hebben gezien.

Er zijn van die wedstrijden die je als voetballiefhebber een keer wil meemaken. De Derby della Capitale tussen Lazio en Roma is er zo één, en we kunnen het iedereen aanraden.

Ook deze Derby della Capitale verliep overigens niet zonder incidenten: in verschillende delen van de stad waren er relletjes tussen beide harde kernen, en ook nu kwamen er weer antisemitische spreekkoren van de Curva Nord van Lazio. Eén Lazio-fan maakt het wel bont door met een shirt met ‘Hitlerson’ en rugnummer 88 op zijn rug naar het Olimpico te komen. Bedenkelijk allemaal, maar als gewone voetballiefhebber merk je er eigenlijk vrij weinig van.

Hoe heftig de storm in het stadion ook was, zo snel gaat-ie ook weer liggen. Buiten het Olimpico is het al snel rustig. Voor even dan. Tot de volgende derby. Of we er dan weer bij zijn? Dat zou zomaar kunnen.

Beeld: Shutterstock