Dat West Ham United voor veel supporters een hoop van haar glans verloren heeft, begrijpen we helemaal. Toch moet je de Hammers bezoeken, liefst met oog voor het verleden: diep in Oost-Londen vind je hun oude ziel en leer je de club begrijpen.
Een lelijk stadion kun je het niet noemen, het London Stadium, gebouwd als Olympic Stadium voor de Olympische Spelen van 2012. Maar we begrijpen de bezwaren van de fanatieke fans van West Ham United, het voelt niet als een voetbalstadion, en dat is het natuurlijk ook niet.
Na de Olympische Spelen zocht de gemeente Londen - met burgemeester Boris Johnson voorop – naar een vaste bespeler voor het stadion op het Olympisch park in Stratford, Oost-Londen. Naast West Ham United waren ook Tottenham Hotspur en het naburige Leyton Orient geïnteresseerd, maar de Hammers trokken aan het langste eind.
Het stadion veranderde van het Olympic Stadium naar het London Stadium, en heeft sindsdien een renovatie ondergaan om het zo geschikt mogelijk te maken voor voetbalwedstrijden.
De capaciteit ging niet alleen van 80.000 terug naar 60.000, maar ook aan het ontwerp werd hier en daar wat geschaafd. Er kwam een nieuw dak, de markante, driehoekige lichtmasten werden als het ware naar binnen geklapt en de onderste tribunes werden naar voren geschoven, over de atletiekbaan heen. De clubnaam verscheen aan de dakrand en in de stoeltjes, en er kwam een claret-kleurig tapijt rondom het veld. Tot het gewenste resultaat heeft het nog niet helemaal geleid, sommige supporters beweren dat de club is ‘overleden’ bij de verhuizing vanuit het geliefde Upton Park, zo'n vijf kilometer verderop. Toch werd de sfeer ieder seizoen iets beter.
Vanuit het verleden heeft West Ham United, een van de grotere namen van het Engelse voetbal, een gigantische status, wat eigenlijk bijzonder is voor een club die zelden tot nooit om de titel meespeelde. Sterker nog, de Hammers spelen doorgaans in het rechterrijtje en niemand kijkt er van op dat de club met enige regelmaat nog uit de hoogste afdeling kukelt.
Aan de status van de club verandert het allemaal weinig: West Ham United, dé club van Oost-Londen. Europa Cup II-winnaar in de jaren ’60, maar misschien wel met als grootste ‘claim to fame’ dat het drie spelers leverde aan het Engeland dat wereldkampioen werd in 1966. Naast het veld is de status van de volksclub misschien nog wel groter,
Een club met een duidelijke identiteit, dé club van Oost-Londen waar je het allermooiste Cockney Accent hoort. Ook in het nieuwe Londen Stadium.
Wie het West Ham United van nu wil begrijpen moet terug naar de oorsprong van de club, diep in Oost-Londen. Hier, in de wijk Upton Park, lag meer dan 110 jaar lang de Boleyn Ground, vaak simpelweg aangeduid met de naam van de wijk. Niet de beste buurt van Londen maar daardoor exemplarisch voor het working class imago van West Ham United. Een geliefd stadion bij West Ham United-fans, uitsupporters en voetbaltoeristen, kortom iedereen die er weleens is geweest.
Van het in 2016 gesloten stadion aan Green Street is jammer genoeg niets meer over, maar in de buurt eromheen barst het nog van de verwijzingen naar West Ham, nog altijd de trots van de wijk. Winkels en cafés hebben er nog vaak steeds de clubkleuren (zie foto).
Pal naast het stadion, in een steegje tussen Barking Road en Castle Street, verscheen vlak voor de sloop een simpele graffiti tag. Een claret achtergrond met een blauwe, haastig gesprayde tekst: Long live the Boleyn. De Boleyn Ground verdween, de tag zit er nog steeds, als een markering voor wat deze plek voor West Ham-fans nog altijd betekent.
Op de hoek van Green Street en Barking Road staat een monumentaal pand met een al even monumentale pub, The Boleyn Tavern. Een echte West Ham-pub die vroeger op wedstrijddagen uitpuilde met Hammers. Los van de connectie met het voetbal is het sowieso een pareltje, een pub met koninklijke klasse. Je waant je hier bij vlagen in een paleis en de verwijzingen naar het voetbal zijn subtiel, met bijvoorbeeld spiegels met daarop afbeeldingen van legendes uit de clubgeschiedenis.
Recht tegenover The Boleyn Tavern staat het bekendste kunstwerk van de buurt, en wat ons betreft één van de mooiste van heel Engeland. The World Cup Sculpture van Philip Jackson. Deze bronzen sculptuur is gebaseerd op een beroemde foto van net na de WK-finale van 1966 op Wembley.
Het zijn vier spelers van het zojuist wereldkampioen geworden Engeland, waaronder de drie van West Ham - Martin Peters, Geoff Hurst en Bobby Moore, de aanvoerder en de grootste Hammer van allemaal. Evertonian Ray Wilson completeert het kwartet om Bobby Moore, die met de wereldbeker boven op de schouders zit, te ondersteunen.
Wie de grootste Hammer aller tijden is, daarover bestaat geen enkele discussie: Bobby Moore, jarenlang aanvoerder van de club en het Engelse elftal. Een echte Eastender uit het naburige Barking bovendien, waarmee het Oost-Londense publiek zich goed kon identificeren. Het huis in Barking waar hij jarenlang woonde, op 43 Waverley Gardens, bestaat nog steeds. Een blauwe plaquette aan de muur herinnert aan de historie van Bobby Moore, helaas in 1993 al op slechts 51-jarige leeftijd overleden aan darmkanker.
Op de hoek van Barking Road en Priory Road zijn twee andere clubhelden vereeuwigd. In de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw was West Ham United een echte cupfighter die twee keer de FA Cup won. Een ploeg vol locals, waartoe ook Frank Lampard sr. (vader van) behoorde. Twee van de grootste clublegendes uit die ploeg hebben hun eigen eerbetoon in de buurt gekregen. Op de hoek waar je vroeger de straat in sloeg om naar de East Stand te lopen, vind je nu een muurschildering van Billy Bonds en Sir Trevor Brooking.
Even verderop langs Barking Road, op de kruising met High Street South, ligt het centrum van de London Borough of Newham, het district waartoe Upton Park behoorde. Hier vierde West Ham United haar gewonnen trofeeën met haar supporters. In 1980 zag het hier voor het laatst zwart van de mensen toen West Ham United (door een goal van Trevor Brooking) de FA Cup had gewonnen.
Niet ver van Upton Park (een metrohalte verder, in Plaistow) ligt The Black Lion Pub, op High Street. Jarenlang was dit vaste prik voor spelers van West Ham United om na een thuiswedstrijd – naar goed Engels gebruik – het hier op een drinken te zetten. Spelers als Bobby Moore en Geoff Hurst en jaren later ook manager Harry Redknapp kwamen hier maar al te graag.
Als Nederlandse voetballer begon je een sigarenzaak, als Engelse voetballer een pub. Zo ook Bobby Moore, die in 1970 op 13 Broadway in Stratford pub Mooro’s zou openen. Bij de opening waren tal van Moore’s ploeggenoten en ook George Best, die er ook in die tijd al om bekend stond niet bepaald in z’n glas te spugen. Vandaag de dag zit op dezelfde plek Ye Olde Black Bull, door de ligging niet ver van het London Stadium ook een prima plek voor een drankje voorafgaand aan een wedstrijd van West Ham United.
West Ham United speelde gedurende haar geschiedenis niet altijd op de Boleyn Ground. Kort na de oprichting in 1895 – toen nog Thames Ironworks geheten, naar het bedrijf waaruit de club ontstond – speelde de club op een veld aan Hermit Road, niet ver van metrostation West Ham. Op de kruising met Bethell Avenue vertelt een muurschildering het verhaal van deze plek, wat tegenwoordig nog steeds een grasveld is. Je zou dus op balletje kunnen trappen op de deze historische plek.
Hierna verhuisde de club naar de even verderop gelegen Memorial Grounds, en ook die liggen er nog. Hier speelde de club toen het zich afsplitste van de Thames Ironworks en verder ging als West Ham United, naar de buurt waar het op dat moment speelde. Deze Memorial Grounds bestaan ook nog, inclusief een monument dat de voetbalgeschiedenis markeert. Er is een plaquette, omringd door elf grote hamers in de vorm van een grote V-opgesteld: Een verwijzing naar de schepen van scheepswerf Thames Ironworks en de bijnaam van West Ham United, The Hammers.
Door de grootte van het stadion (het op drie na grootste van de Premier League) is het bij West Ham United relatief makkelijk om aan kaarten te komen. Het merendeel van de wedstrijden belandt uiteindelijk in de general sale, ook Londense derby’s en wedstrijden tegen topclubs uit het noordwesten. Je kunt de kaartjes kopen via de officiële website van de club.
Bij het ontwerp en de aanleg van het Olympic Park - met meerdere sportstadions – was de bereikbaarheid ervan één van de belangrijkste factoren om rekening mee te houden. Er zouden immers meerdere evenementen gelijktijdig plaats gaan vinden, met bij elkaar opgeteld gigantisch veel toeschouwers.
Het London Stadium is dan ook erg goed bereikbaar vanuit alle windstreken, met name met trein en metro. Op station Stratford, de belangrijkste vervoershub van Oost-Londen, komen praktisch alle mogelijke vervoersmiddelen samen. Als je hier naartoe reist met bus, tram of metro is het nog zo’n tien minuten lopen naar het London Stadium. Afhankelijk van de richting waar je vandaan komt en je plek in het stadion kan het handig zijn om een halte eerder of later uit te stappen, bijvoorbeeld op station Hackney Wick of Pudding Mill Lane.
Beeld: Shutterstock
